افزایش بی‌سابقه قیمت فصلی طلا
جهش تاریخی تقاضای جهانی طلا در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵؛ رکوردشکنی در ارزش دلاری و نقش پررنگ سرمایه‌گذاران
بر اساس تازه‌ترین گزارش «روند تقاضای طلا» منتشرشده از سوی شورای جهانی طلا (WGC)، ارزش دلاری تقاضای جهانی طلا در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ به رکورد تاریخی ۱۳۲ میلیارد دلار رسید؛ افزایشی چشمگیر که عمدتاً ناشی از رشد قابل توجه قیمت جهانی طلا و افزایش قابل‌توجه تقاضای سرمایه‌گذاران بوده است.
در حالی که میزان تقاضا بر حسب حجم تنها ۳ درصد رشد سالانه داشته و به ۱۲۴۹ تن رسیده، اما ارزش این تقاضا در مقایسه با سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴ حدود ۴۵ درصد افزایش یافته است. قیمت میانگین هر اونس طلا در این دوره نیز به ۳۲۸۰.۳۵ دلار رسید که بالاترین میانگین قیمت ثبت‌شده برای یک فصل محسوب می‌شود.
صعود چشمگیر تقاضای سرمایه‌گذاری؛ ورود پرقدرت ETFها و سکه‌های فیزیکی
مهم‌ترین عامل در رشد تقاضا، افزایش سرمایه‌گذاری در طلا به‌ویژه از طریق صندوق‌های قابل معامله طلا (ETFs) و سکه‌ها و شمش‌های فیزیکی بوده است. تقاضای سرمایه‌گذاری در این فصل با رشد ۷۸ درصدی نسبت به سال گذشته، به ۱۷۰ تن از سوی ETFها رسید. با احتساب ۲۲۷ تن از فصل اول، مجموع تقاضای نیمه نخست ۲۰۲۵ برای ETFها به ۳۹۷ تن می‌رسد؛ بالاترین عملکرد نیم‌ساله از سال رکوردشکن ۲۰۲۰ تاکنون.
همچنین تقاضای سکه و شمش نیز در چین و اروپا بسیار قوی باقی مانده است. در چین، سرمایه‌گذاری خرد در طلا حتی از تقاضای جواهرات فراتر رفت؛ پدیده‌ای که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده است. افزون بر این، ۱۷۰ تن طلا نیز در قالب معاملات خارج از بورس (OTC) و تغییرات موجودی، از سوی سرمایه‌گذاران ثروتمند و نهادهای مالی خریداری شد.
کاهش جزئی خرید بانک‌های مرکزی؛ اما روند کلی همچنان مثبت
بانک‌های مرکزی جهان در فصل دوم سال ۲۰۲۵ در مجموع ۱۶۶ تن طلا به ذخایر رسمی خود افزودند. اگرچه این رقم نسبت به فصل اول ۳۳ درصد کاهش داشته، اما همچنان ۴۱ درصد بالاتر از میانگین فصلی بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ است. شورای جهانی طلا خاطرنشان کرده که گرچه سرعت خرید کاهش یافته، اما تمایل بانک‌های مرکزی برای ادامه خرید طلا همچنان بالا باقی مانده است.
افت محسوس تقاضای جواهرات؛ تنها ایران استثنا بود
در تقابل با رشد سرمایه‌گذاری، تقاضای جهانی برای جواهرات طلا در فصل دوم به‌شدت کاهش یافت و به ۳۴۱ تن رسید؛ ۳۰ درصد پایین‌تر از میانگین پنج‌ساله و پایین‌ترین سطح از فصل سوم ۲۰۲۰ تاکنون. در میان ۳۱ کشور بررسی‌شده، تنها ایران رشد تقاضای جواهرات را تجربه کرد. سهم ترکیبی چین و هند در بازار جهانی نیز برای سومین بار در پنج سال اخیر، به زیر ۵۰ درصد رسید.
با این حال، در ارزش دلاری، تقاضای جواهرات با ۲۱ درصد افزایش به ۳۶ میلیارد دلار رسید؛ بازتابی از شکاف فزاینده بین قیمت و حجم در سال ۲۰۲۵.
افت جزئی در کاربردهای فناورانه طلا
مصرف طلا در بخش فناوری با ۲ درصد کاهش سالانه به ۷۹ تن رسید؛ عمدتاً به دلیل افت تقاضا در صنایع الکترونیک. شورای جهانی طلا اعلام کرد که ادامه تنش‌های تجاری و عدم قطعیت‌های مربوط به تعرفه‌های آمریکا تا ماه اوت تأثیر منفی بر چشم‌انداز تولید در شرق آسیا گذاشته است. با این حال، کاربرد طلا در فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی همچنان روندی مثبت داشته و بخشی از افت بخش الکترونیک را جبران کرده است.
رشد عرضه طلا؛ تولید معادن به رکورد فصلی جدید رسید
در سمت عرضه، تولید معادن طلا در فصل دوم با رسیدن به ۹۰۹ تن رکورد تازه‌ای به ثبت رساند و مجموع عرضه جهانی را به ۱۲۴۹ تن رساند؛ رشدی معادل ۳ درصد نسبت به سال گذشته. فعالیت بازیافت نیز با ۴ درصد افزایش به ۳۴۷ تن رسید که بیشترین سطح برای فصل دوم از سال ۲۰۱۱ محسوب می‌شود. با این حال، به‌رغم قیمت‌های بالا، بازیافت همچنان نسبتاً ضعیف است که نشان از میل بالا به نگهداری طلا و نبود فشار مالی گسترده در سطح خانوارها دارد.
چشم‌انداز نیمه دوم ۲۰۲۵
شورای جهانی طلا پیش‌بینی کرده که تقاضای سرمایه‌گذاری در نیمه دوم سال پابرجا خواهد ماند، هرچند ممکن است با توجه به قدرت کوتاه‌مدت دلار و ثبات بازارهای سهام، با آهنگی کندتر پیش رود. با این حال، احتمال کاهش نرخ‌های بهره در سه‌ماهه چهارم می‌تواند دوباره به بازار طلا جان تازه‌ای ببخشد.
گزارش در پایان خاطرنشان می‌کند:
«کاهش نرخ‌های بهره می‌تواند از منظر هزینه فرصت، توجه بیشتری را به سوی سرمایه‌گذاری در طلا جلب کند.»
