برای سرمایه گذاری طلای دست دوم (کارکرده) بخرم یا طلای آب شده؟

مهمترین تفاوت های طلای کارکرده و طلای آب شده در سرمایه گذاری کدامند؟
بطور کلی در موضوعات مرتبط با سرمایه گذاری، هیچ وقت نمی توان یک پاسخ یکسان برای همه افراد ارائه کرد، زیرا شرایط و ترجیحات افراد همواره با یکدیگر متفاوت بوده و حتی اگر بتوانیم پیش بینی نسبتا دقیقی از آینده بازارهای مختلف داشته باشیم و این اطلاعات را در اختیار افراد قرار دهیم، لزوما انتخاب های آنها یکسان نخواهد بود. لذا بجای بیان یک پاسخ کلی و اشتباه، به بیان مهمترین تفاوت های طلای کارکرده و طلای آب شده در سرمایه گذاری می پردازیم تا افراد بتوانند متناسب با شرایط و ترجیحات خود، گزینه مناسب برای سرمایه گذاری را انتخاب کنند:

در بحث سرمایه گذاری مهمترین پارامترها برای تصمیم گیری عبارتند از:

1. بازده انتظاری
2. ریسک سرمایه گذاری
3. نقدشوندگی
4. افق زمانی سرمایه گذاری
5. توان سرمایه گذاری (تناسب توان مالی با گزینه سرمایه گذاری)
6. ترکیب فعلی پورتفوی دارایی و سرمایه گذاری
7. در دسترس بودن گزینه های سرمایه گذاری

حال از آنجایی که مقایسه فعلی انتخاب بین یکی از انواع طلا بوده و انتخاب بین طلا و سایر دارایی ها نظیر مسکن یا خودرو نمی باشد، لذا ترکیب فعلی پورتفوی دارایی و سرمایه گذاری (گزینه 6) نیازی به تحلیل ندارد و از آنجائیکه توان سرمایه گذاری و در دسترس بودن نیز برای انواع طلا تقریبا مشابه است، گزینه های 5 و 7 را نیز از تحلیل خارج می کنیم و در انتها از آنجائیکه افق سرمایه گذاری در طلا برای سرمایه گذار باید یکسان باشد، گزینه 4 را نیز از تحلیل حذف می کنیم.

پس برای مقایسه اینکه سرمایه گذاری در کدام بخش مناسب است صرفا باید به مقایسه بازده انتظاری، ریسک سرمایه گذاری و نقدشوندگی پرداخت:

1.مقایسه بازده انتظاری طلای کارکرده و طلای آب شده

برای مقایسه بازده انتظاری طلای کارکرده و طلای آب شده از دو بعد موضوع را بررسی می کنیم:

1. بازده ناشی از تغییرات قیمتی (ناشی از تغییرات قیمت جهانی طلا، قیمت دلار و حباب قیمتی)
2. عدم نفع (یا زیان) ناشی از هزینه های خرید و فروش انواع طلا شامل اجرت ساخت، سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده

بررسی بازده انتظاری ناشی از تغییرات قیمتی
طلای کارکرده و طلای آب شده هر دو تابعی از قیمت جهانی طلا و قیمت دلار در بازار هستند. بر این اساس اگر پیش بینی شود که قیمت جهانی طلا و همچنین قیمت دلار در بازار هر دو صعودی هستند، لذا پیش بینی رشد همزمان قیمت طلای کارکرده و طلای آب شده بدیهی خواهد بود.

حال سوال آن است که اگر هر دو صعودی هستند، آیا بازده انتظاری آنها یکسان خواهد بود؟
از آنجائیکه معمولا حباب قیمتی در طلای دست دوم و طلای آب شده وجود ندارد، لذا بازده انتظاری آنها از محل تغییرات قیمتی تقریبا یکسان می باشد.

عدم نفع (زیان) ناشی از خرید طلای کارکرده و طلای آب شده

همانطور که می دانیم خرید و فروش طلا به تنهایی هزینه هایی به همراه دارد که ممکن است بخش زیادی از سود ایجاد شده را از بین ببرد (عدم نفع) یا حتی منجر به زیان ما شود، اصلی ترین این هزینه ها عبارتند از

1. تفاوت قیمت خرید و فروش
   همواره حتی در یک لحظه مشخص نیز بین قیمت خرید و فروش اختلاف وجود دارد و بر این اساس در همان لحظه خرید نیز بخشی از سود به دلیل این تفاوت قیمت از بین می رود.
   این تفاوت قیمت در مورد طلای کارکرده و طلای آب شده تقریبا یکسان بوده و لذا از این بابت تفاوتی ندارند.
2. اجرت ساخت
   عملا هر طلایی که ساخته می شود مشمول اجرت ساخت است، تنها فرق آنها این است که میزان اجرت ساخت می تواند بعضا بین 2 تا 40 درصد در نوسان باشد. اما مهمترین نکته اجرت ساخت این است که عملا هنگام فروش از مبلغ خرید یا پرداخت شده، کسر می گردد، بر این اساس اگر برای خرید یک طلای ساخته شده 20 درصد اجرت ساخت پرداخت کرده باشید و روز بعد قصد فروش آن را داشته باشید، معادل اجرت ساخت عدم نفع یا زیان خواهید داشت.
   اما نکته مهم در مورد طلای کارکرده و طلای آب شده این است که هیچکدام از آنها اجرت ساخت ندارند و لذا عدم نفعی یا زیانی از این بابت ندارند و گزینه های خوبی برای سرمایه گذاری محسوب می شوند.
3. سود فروشنده
   معمولا سود فروشنده در مورد طلای آب شده همان اختلاف قیمت خرید وفروش است و سود جداگانه ای دریافت نمی شود اما سود فروشنده برای طلای کارکرده بین 2 تا 7 درصد در نوسان می باشد و لذا عدم نفع طلای آب شده نسبت به طلای دست دوم کمتر و در نتیجه از این بابت گزینه بهتری برای سرمایه گذاری خواهد بود.
4. مالیات بر ارزش افزوده
   از آنجائیکه مالیات بر ارزش افزوده بر مجموع اجرت ساخت و سود فروشنده اعمال می گردد و طلای آب شده و کارکرده هر دو فاقد اجرت ساخت هستند، اختلاف آنها در مالیات بر ارزش افزوده ناشی از سود فروشنده در طلای کارکرده است، لذا از این بابت هم عدم نفع (زیان) طلای کارکرده برای سرمایه گذاری بیش از طلای آب شده خواهد بود.

2.مقایسه ریسک سرمایه گذاری در طلای کارکرده و طلای آب شده

مهمترین ریسک های سرمایه گذاری در طلا ناشی از:

1. تقلب یا اطمینان از اصالت و عیار طلای خریداری شده
2. نوسانات حباب قیمتی
3. نوسانات قیمت جهانی طلا
4. نوسانات قیمت دلار در بازار

همانطور که توضیح داده شد ریسک نوسانات قیمت جهانی طلا و دلار برای هر دو یکسان و از آنجائیکه هر دو تقریبا فاقد حباب قیمتی هستند، ریسک تغییرات حباب قیمتی آنها نیز یکسان می باشد.
از بعد ریسک تقلب هم احتمال تقلب و کلاهبرداری در خرید و فروش هر دو وجود دارد و از این بابت تقریبا ریسک یکسانی دارند.در ضمن عیار طلای هر دو معمولا 750 یا همان 18 عیار می باشد.

3.مقایسه نقدشوندگی طلای کارکرده و طلای آب شده
از آنجاییکه عمده معاملات طلای آب شده بین بنکداران طلا، طلاسازان و طلافروشان و سرمایه گذاران انجام می شود، نقدشوندگی آن در مقایسه با طلای کارکرده پایین تر می باشد.
به عبارت دیگر نقدشوندگی طلای کارکرده بیشتر از طلای آب شده می باشد و در اکثر نقاط شهر به راحتی می توان نسبت به خرید و فروش آن اقدام نمود.

مقایسه کارکرد (در استفاده شخصی یا هدیه دادن) طلای کارکرده و طلای آب شده
طلای دست دوم قابلیت استفاده به عنوان زیورآلات و هدیه دادن را دارد، در حالیکه طلای آب شده هیچیک از استانداردهای فوق (و حتی شکل مشخص) را نداشته و قابلیت استفاده به عنوان زیورآلات یا هدیه را ندارد.

حال با توجه به توضیحات فوق، افراد بر اساس شرایط و ترجیحات خود می توانند نسبت به انتخاب یکی از آنها به عنوان گزینه سرمایه گذاری اقدام کنند.